Tüp bebek tedavisinin başarısı, adayların doğru merkez ve hekim seçimi ve sürecin tüm gerekliliklerini yerine getirmesi ile yakından ilişkilidir. Bebek sahibi olmayı düşünen çiftlerin süreçle ilgili sorabilecekleri çok sayıda soru vardır. Tedavinin başarısı tüp bebek ekibinin kurallarına uyulmasına ve yaygın ancak yanlış uygulamalardan kaçınılmasına bağlıdır.
Kısırlık nedir?
İnfertilite, düzenli korunmasız cinsel ilişkiden sonra 1 yıl veya daha fazla süre içinde gebe kalamama olarak tanımlanır. Tanım ayrıca gebelik kaybını da içerir.
Tüp Bebek ve Mikroenjeksiyon Nedir? Bu işlemler arasındaki farklar nelerdir?
“In vitro fertilization”, bir yumurtanın bir laboratuvar kabında spermle birleştirilmesi işlemidir.
Mikroenjeksiyon, sperm hücresinin bir iğne içine alınarak yumurta hücresinin merkezine enjekte edilerek döllenmenin sağlanması yöntemidir. Bu nedenle özellikle erkek kısırlığında mikroenjeksiyon yöntemi döllenme ve gebelik şansını artırmaktadır.
Kadınların doğurganlığını etkileyen faktörler nelerdir?
Genetik özellikler, ileri anne yaşı, adet döngülerinin düzenliliği, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, fazla kilo ve insülin direnci, sigara-alkol tüketimi- aşırı kafein ve stres doğurganlığı etkileyen faktörler arasındadır.
Tüp bebek tedavisinin aşamaları nelerdir?
İlk konsültasyon, tetkiklerin incelenmesi ve sonraki karar aşamalarından sonra doktorunuzun belirlediği protokole göre ilaç uygulama süreci başlayacaktır. İlaç uygulamasına genellikle adetin 2. veya 3. gününde başlanır (kısa hazırlık protokolü). Yumurta takiplerinizin sıklığını doktorunuz belirleyecektir. Yumurtalarınızın boyutunu ve sayısını ve ayrıca endometriyal kalınlığı kontrol etmek için bir ultrason kontrolü yapılacaktır. Bu yumurtlamayı izleme sürecidir ve yaklaşık 10 gün sürecektir.
Bir sonraki aşama yumurta toplamadır. Yumurtalar olgunlaşmadan 2 gün sonra toplanır. Kadın partner genel anestezi altında US eşliğinde vajinal yumurta toplama işlemi yapılırken erkek partnerden sperm alınacaktır; mikroenjeksiyon işlemi ile döllenme sağlanacaktır. Son süreçte takipte olanlardan en kaliteli embriyoların seçilmesinden 2-3 veya 5 gün sonra embriyo transferi gerçekleşir.
Tüp bebek yumurtalık rezervini azaltır mı?
Hayır, kız bebekler yumurtalıklarında sabit sayıda yumurta ile doğarlar. Bu rezervin bir kısmı ergenliğe kadar kaybolur. Daha sonra, ergenlikten başlayarak, yumurtalıklar adetin başlamasından önceki hafta içinde yumurtaları üretecek ve sonraki dönemde büyümek üzere dişi üreme sistemine bırakacaktır. Yumurtaların sadece 1 veya 2’si gelişerek yumurtlama olgunluğuna ulaşır, rahmi olası gebelik için hazırlar. Gebelik oluşmazsa sonraki dönemde aynı döngü tekrarlanır. Tüp bebek tedavisinde toplanan yumurtalar o ay için üretilen yumurtalardır; yumurta rezervinden gelecek ay içinde yeni yumurtalar gelişecektir.
Tüp bebek erken menopoza yol açar mı?
Hayır, kadınlar belirli bir yumurta rezervi ile doğarlar. Tüp bebek tedavisinde, işlemin yapıldığı ay içerisinde yumurtalıkta bulunan yumurtalar geliştirilir ve toplanır. Bir kadının menopoza girdiği yaş, IVF tedavisinden bağımsız olarak genetik olarak belirlenir.
Tüm gelişmiş yumurtalar döllenir mi?
Hayır. Yumurta gelişimi için ilaçlara başlandığında tüm yumurtalar aynı gelişme oranını göstermez. Ayrıca yumurta toplama ve mikroenjeksiyon işlemleri sonrasında döllenme ve hücre bölünmesi aynı oranda gerçekleşmez. Hatta bazıları hiçbir gelişme göstermeyebilir veya herhangi bir aşamada gelişmeyi bırakabilir. Bugüne kadar yapılan çalışmalar, embriyoların bu tür gelişimsel farklılıklarının altında yatan en önemli faktörün yumurta-sperminin ve dolayısıyla embriyonun genetik özellikleriyle ilgili olabileceğini ortaya koymuştur.
Tüp bebek tedavisi için üst yaş sınırı var mı? Yaş gebelik şansını etkiler mi?
Yumurta rezervi olan her kadın tüp bebek tedavisi görebilir. 40 yaşından sonra doğurganlık, hamilelik ve doğum şansı daha düşük olacaktır. 45 yaşından sonra, yumurta rezervi olan kadınlarda bile başarılı bir gebelik olasılığı %1-5 kadar düşük olabilir. Yaş ilerledikçe gebelik oranları giderek düşecektir. Tecrübemiz sayesinde hastaların kendi yumurtaları ile 45-46 yaşlarında başarılı gebelik ve doğum vakaları elde ettik.
Tıkanmış fallop tüpleri hamileliği engeller mi? Tüp tıkanıklığı tüp bebek tedavisinde başarıyı azaltır mı?
Fallop tüpleri tıkanırsa, bu normal hamilelik sürecini olumsuz etkiler. Spontan bir hamilelik sürecinde, bir insan yumurtası ve spermin birleşmesi genellikle fallop tüplerinde meydana gelir. İlk 5 gün için preimplantasyon gelişimi ve ardından embriyonun taşınması fallop tüpleri içinde gerçekleşir. Tüp bebek tedavisinde döllenme vücut dışında gerçekleştiği için tüp tıkanıklığından gebelik şansı etkilenmez. Ancak tüplerde sıvı birikmesi nedeniyle embriyo implantasyonu olasılığının azalabileceği bazı durumlarda, tüplerden birinin veya her ikisinin kapatılması veya çıkarılması için laparoskopik cerrahi gerekebilir. Böyle bir durumda doktorunuz tarafından detaylı olarak bilgilendirileceksiniz.
Fibroidler hamile kalma şansını azaltır mı?
Rahim boşluğuna uzanan miyomlar, başarılı embriyo implantasyonunu veya gelişimini engelleyebilir veya düşük-erken doğuma neden olabilir. Embriyo implantasyonu, miyomun bulunduğu bölgede veya yakınında meydana gelirse, bu, kusurlu kan akışına ve sonunda düşüklere neden olabilir. Gebeliğin ileri evrelerinde miyomlar dejenere olabilir veya kendi ekseni etrafında dönebilir, bu da ciddi ağrıya ve hatta erken doğuma neden olabilir. Rahim içinde miyom varlığını gösteren en basit test rahim röntgeni incelemesi olan Histerosalpingografidir. Daha fazla inceleme, rahim içini incelemek için bir görüntüleme kapsamının kullanıldığı Histeroskopi adı verilen küçük bir operasyonla gerçekleştirilir.
Myom varlığı yumurta rezervini azaltır mı?
Hayır, myomların varlığı yumurta rezervini azaltmaz. Yumurtalıklar ve miyomlar ayrı olarak bulunur. Fibroidler rahimde bulunur. Miyom varlığında doktor hastayı muayene edecek ve myomun gebeliği önleyip engelleyemeyeceği konusunda ayrıntılı bilgi verecek ve gerekirse cerrahi müdahale de dahil olmak üzere mevcut tedavi seçenekleri hakkında hastayı bilgilendirecektir.
Doğurganlık ilaçları kanser riskini artırır mı?
Hayır, tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçların kanser riskini artırdığına dair bir kanıt yok. Konuyla ilgili yapılan çok sayıda çalışma, bu tür ilaçlar ile yumurtalık, rahim veya meme kanseri arasında doğrudan bir ilişki olmadığını göstermektedir.
Tüp bebek ilaçları kilo aldırır mı?
Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçlar vücuttaki ödem nedeniyle kilo alımına ve iştah artışına neden olabilir. Bu tür ilaçların işlevi vücutta normal hormonal etkiler yaratmak olduğundan kilo alımına bağlı yan etkiler görülebilir. Bu tür ilaçların uygulanması, geri dönüşü olmayan bir kilo alımına neden olmaz. Ayrıca, durumun sıkıntısını yaşayan kadın hastalar, sonunda yeme içme alışkanlıklarında ve kilolarında değişikliklere neden olacak depresif davranışlar geliştirebilirler.
Hormon ilaçlarının yan etkisi var mı?
Kadın hastalarda hassasiyet derecesine bağlı olarak, enjeksiyon yerlerinde morarma yanında kaşıntı, hafif ağrı, yanma ve tahriş gibi şikayetler olabilir. Ayrıca tüp bebek tedavisi sırasında göğüslerde hassasiyet, sıcak basması, duygusal sıkıntı ve kasık bölgesinde ağrı-şişkinlik, kabızlık ve sık idrara çıkma da görülebilir.
IFV tedavisi sırasında saç boyamak güvenli midir?
Saç boyaları tehlikeli derecede toksik değildir, bu nedenle hastalar tüp bebek tedavisi ve hamilelik sırasında saçlarını boyayabilir. Saç boyama işlemi sırasında cilt tarafından az miktarda saç boyası emilebilir. Emilen boya miktarı önemsiz olduğundan fetüsün gelişimi üzerinde hiçbir zararlı etkisi olmayacaktır. Hastalar hamilelik döneminde sadece amonyak içermeyen organik saç boyalarını tercih etmelidir.
Tüp bebek tedavisinden sonra ne zaman işe dönebilirim?
Tüp bebek tedavisinden sonra hastaları yatak istirahatinde tutmaya gerek yoktur. Embriyo transferinden sonraki gün işinize dönebilirsiniz. Yatak istirahati, hamilelik şansını artırmada etkili olduğu kanıtlanmamıştır. Tedavi süresince hastalar sadece yumurta toplama ve embriyo transferi (toplam 2 gün) günlerinde izin alabilirler.
Tüp bebekten geçerken göz önünde bulundurulması gereken başarı faktörleri nelerdir?
Kadın hastanın yaşı, yumurta rezervi miktarı ve kalitesi, stres, kilo yönetimi – tedaviye sağlıklı kiloda başlanması, yapısal problemlerin varlığı (örn. miyom, rahim anomalileri), sperm sayısı tüp bebek başarısını etkileyen faktörlerdir. ve kalitesi, sigara ve alkol tüketimi, döllenmiş yumurtanın implante olabilmesi için endometriyal astarın kalınlığı ve yapısı ve çiftlerin genetik sorunları.
Embriyo transferinden sonra ve tüp bebek tedavisi sırasında uçmak veya araba kullanmak güvenli midir?
Evet, tüp bebek tedavisi gördükten sonra araba kullanmak ve uçmak güvenlidir.
Bir seferde kaç embriyo transfer edilebilir?
Çoğul gebeliklerin önlenmesi için hastalara transfer edilecek embriyo sayısına Sağlık Bakanlığı tarafından kısıtlama getirilmektedir. 35 yaş üstü hastalara en fazla 2, 35 yaş altı hastalara en fazla 1 nakil yapılabilmektedir. 35 yaş altı hastalar için ilk 2 başarısız denemeden sonra 2 nakile izin verilmektedir.
Tüp bebek sonrası ekstra embriyolara ne olur?
Fazla olan embriyolar, çiftlerin bilgilendirilmiş onamları alınarak dondurularak saklanabilir. Başarısız bir tüp bebek tedavisinin ardından, dondurularak saklanan embriyolar daha sonraki girişimler veya başka bir hamilelik için kullanılabilir. Dondurulmuş embriyoların transferi ile ilk transfer arasında gebelik oranları açısından bir fark yoktur.
Tıbbi bir sorunu olmayan çiftlerde gebelik elde edilemediğinde nasıl bir işlem yapılır?
Bazı çiftlere, bilinmeyen bir infertilite nedeni tespit edilmediğinde açıklanamayan infertilite teşhisi konur. Tüp bebek tedavisi ile en yüksek gebelik oranı bu hasta grubunda elde edilmektedir. Bazı vakalarda problemin nedeni tedavi sırasında tespit edilir. Düşük kaliteli yumurta veya döllenme sorunlarının ancak yumurta toplama ve mikroenjeksiyon sırasında ve sonrasında tespit edilmesi mümkündür.
Tüp bebek tedavisi uzun sürer mi?
Tedavi adetin 2. veya 3. gününde başlar ve yaklaşık 16-17 gün sonra sona erer. Embriyo transferinden sonra 10-12 günlük bir bekleme süresinin ardından gebelik kontrolü için kan testi yapılacaktır.
Tüp bebek tedavisi ile gebe kaldıktan sonra düşük yapma riski normal gebeliğe göre daha yüksek midir?
Günümüzde tüp bebek yöntemi ile elde edilen gebelikler normal gebelikler gibi takip edilmektedir. Bu sadece çoğul gebeliklerde bir risk olarak kabul edilebilir. Ayrıca infertil çiftlerin toplumun diğer üyelerine göre daha yüksek genetik anomali riskine sahip oldukları genel bir gerçektir. Hamileliğin nasıl gerçekleştiğine bakılmaksızın, bu tür çiftlerin hamilelikte genetik problemler ve dolayısıyla düşük yapma olasılıkları daha yüksektir.
Embriyo transferinden sonra yatak istirahati verilir mi?
Embriyo transferinden sonra sıkı bir yatak istirahati önerilmez. Yatak istirahatinin hamilelik şansını artırdığına dair bir kanıt yoktur. Embriyo transferinden sonra hastalar 20 dakikalık yatak istirahati ile rutin günlük işlerine dönebilirler. Cinsel ilişkiyi ve çok efor gerektiren görevleri kısıtlamak uygundur.
Tüp bebek tedavisi sonrası dış gebelik görülür mü?
Dış gebelik riski 100 normal gebelikten 2’sinde görülmektedir. Tüp bebek tedavilerinde bu risk biraz daha yüksektir. Bu tür çiftlerde dış gebelik riskinin artması, fallop tüplerinin hasar görmesi gibi kısırlığa neden olan faktörlerden kaynaklanmaktadır.
Tüp bebek tedavisi ile cinsiyet seçimi mümkün müdür?
Evet, genellikle tüp bebek tedavisinden sonra yapılan genetik testler ile cinsiyet seçimi mümkündür. Ancak Tüp Bebek Yönetmeliğinde belirtildiği üzere Türkiye’de cinsiyet seçimi yasal olarak yasaklanmıştır. Bu nedenle, cinsiyet seçimi için genetik test yapılamaz. Türkiye’de cinsiyet seçimine sadece kalıtsal kromozomal bozuklukların varlığında izin verilmektedir.
Kimler genetik test yaptırmalıdır?
Preimplantasyon genetik tanı (PGD), çocuklarına ciddi genetik bozukluklar geçirme riski olduğu bilinen ebeveynler için önerilen bir tanı yöntemidir. PGD, kistik fibrozis ve talasemi gibi genetik hastalıkları olan çiftlerin embriyolarındaki belirli gen kusurlarını belirlemek ve kusurlu embriyoları gebelik oluşmadan önce, gebeliği sonlandırmaya gerek kalmadan ortadan kaldırmak için kullanılır. Preimplantasyon genetik tanı, bu tür genetik hastalıklar açısından risk altında olan veya yapısal kromozomal anormallikler (örn.
Tüp bebek yoluyla veya doğal yollarla dünyaya gelen bebekler arasında fark var mı?
Hayır, tüp bebek ile elde edilen gebelikler ile normal gebelikler arasında fark yoktur.
Tüp bebek sonrası ne zaman gebelik testi yapabilirim? İdrar testi yapabilir miyim?
İdrar testleri, HCG belirli bir seviyeye yükselene kadar gebeliği tespit edemeyebilir, bu nedenle erken gebelikte yanlış negatif sonuçlar verebilirler. (Örneğin, test 100 değerine kadar duyarlıysa erken gebelikte değer 25 olduğunda yanlış negatif sonuca neden olur). Ayrıca, görsel sonuçlar bazen yanlış yorumlanabilir. Bu nedenle embriyo transferinden yaklaşık 10-12 gün sonra yapılacak bir kan testi en doğru sonucu verecektir. Normal gebelikte, ilişkiden 2 hafta sonra kanda HCG tespit edilemez.
Şunlar da önemlidir: Sağlıklı bir hamilelikte kandaki HCG 2 gün arayla neredeyse iki katına çıkacaktır. Bu değer 2000 değerine ulaştığında ultrason taraması ile gebelik takibi yapılabilmektedir.
Tüp bebek tedavisi öncesi özel bir diyet uygulanmalı mı?
Tüp bebek destekli üremede sağlıklı beslenmeye bağlı kalmak oldukça önemlidir. Tedavinin başarısı iyi bir fiziksel sağlığa bağlıdır. Çiftlerin sigara içme alışkanlığı varsa birincil önlem sigarayı bırakmak olmalıdır. Hamilelik öncesi ideal kiloyu korumak başarı faktörleri arasındadır. Proteinden zengin besinler düzenli olarak (haftada 3 kez) tüketilmelidir. Günlük 2-3 lt civarında su alımı tavsiye edilir. Nohut, fasulye gibi baklagiller daha yüksek miktarlarda tüketilmelidir. Çay ve kahve tüketimi azaltılabilir (günde 2-3 fincan). Gazlı içeceklerden kaçınılmalıdır. Folik asit takviyeleri ve folik asitten zengin besinler tüketilmelidir.
Tüp bebek tedavisine başlamadan önce başarı ve sağlıklı gebelik şansını artırmak için diğer metabolik problemlerin (tiroid, insülin direnci, diyabet..) ortadan kaldırılması gerekir.
Gebelik kaybı ve kürtaj sonraki tüp bebek girişimlerinde gebelik şansını azaltır mı?
Kürtaj ile gebeliğin sonlandırılması, işlem sırasında veya sonrasında herhangi bir komplikasyon (kalan doku, enfeksiyon, yapışıklık gibi) olmadıkça tekrar gebe kalma yeteneğinde sorun yaratmaz.
Ancak özellikle erken bir gebelik kaybından sonra bazen yeni bir girişimden önce çiftin genetik testinin yapılması gerekebilir. Genetik bir testin sonucunun 2-3 hafta içinde alınabileceği unutulmamalıdır.
Tüp bebek tedavisi öncesi yapılması gereken testler için belirli tarihler var mı?
Adetin belirli günlerinde (2 – 3 veya 21. Gün) belirli hormon testleri (FSH, LH, östrojen, progesteron) yapılmalıdır. Diğer testler için zaman kısıtlaması yoktur. Bazı testler aç karnına yapılmalıdır.
Tüp bebek tedavisinde seçilen protokole göre tedavi süresi değişir mi?
Tüp bebekte ilk adım, kadın hastayı tedaviye hazırlamaktır. Hazırlık iki şekilde olabilir; ilki adetin 21. Gününde başlayan ve ortalama olarak 3- 3.5 haftada yumurta toplama işleminin yapıldığı uzun protokoldür; ikincisi ise adetin 2-3. gününde başlayan ve yaklaşık 10-12 gün içinde yumurta toplama işlemi yapılan antagonist protokoldür.
Bahsedilen protokoller ile toplanan embriyolar, duruma göre ya taze embriyolar kullanılarak (yumurta toplama ile aynı dönemde) ya da dondurma-çözme işlemi ile (embriyolar önce dondurulup, daha sonra hekimin uygun göreceği başka bir dönemde implante edilerek) rahime transfer edilir. hastanın özel durumları ve hekimin alışkanlıkları.
Semen analizinde sperm sayısı düşük veya sıfır ise ne yapılmalı?
Böyle bir durumda tek başına bir analiz nihai karar için yeterli olmayacaktır. Bulgular 3 hafta sonra ikinci bir analizle doğrulanmalıdır. İkinci analiz sonuçları birinci ile aynı veya benzer ise öncelikle genetik ve hormon testleri veya testis ultrason taraması yapılarak gerekli veriler elde edilmelidir. Daha sonra gerekirse hasta bir androlog-ürolog tarafından konsülte edilmelidir.
Numune sperm içermiyorsa Mikro TESE olarak bilinen cerrahi yöntemle testisten sperm elde etmek mümkündür. Tercihen TESE işlemi yumurta olgunlaşma süreci ile eş zamanlı planlanır; Tüp bebek, sperm elde edildikten sonra yumurta toplama ile gerçekleştirilir. Ancak mikroTESE operasyonu bazen kadın partner hazırlanmadan tanı amaçlı yapılabilir. Sperm tespit edilirse dondurularak saklanabilir ve ardından kadın hasta hazırlanabilir.
Adetlerim ağrılıdır. Bir bebeğim olsun istiyorum. Ne yapmalıyım?
Menstrüel ağrı özellikle endometriozis denilen bir hastalıkta görülür. Adet ağrınız ve kramplarınız varsa ve bebek sahibi olmak istiyorsanız yumurta rezervi ve endometriozis sorunu için hemen bir uzmana muayene olmanızı öneririz.
Embriyo transferi nasıl yapılır?
Hasta jinekolojik muayene masasına hazırlandıktan sonra muayene pozisyonunda olduğu gibi spekulum yerleştirilir. Rahim ağzı temizlenecektir. Daha sonra embriyolog tarafından laboratuvardan getirilen embriyolar ince bir kateter kullanılarak rahim içine yerleştirilecektir. İşlem ağrılı değildir. Yerleştirme sırasında kateterin rahim içindeki ilerleyişinin US ile izlenmesi için, kadının mesanesinin dolu olması beklenir.
Yumurta toplama işlemi nasıl yapılır?
Hafif sedasyon altında vajinal yoldan yumurta toplama işlemi yapılır. İlk olarak, vajinal salgılar temizlenir. Daha sonra vajinal US probu üzerine bir iğne yerleştirilir ve vajina içinden bir enjeksiyon gibi ilerletilerek foliküllere ilerletilir; sıvılar aspire edilir ve yumurta hücreleri elde edilir. İşlem sonrasında hafif ağrı ve vajinal kanama olabilir.
Transfer sonrası embriyo ne zaman implante olur?
Embriyo transferini takiben 1-5 gün içerisinde 5 günlük blastosist implantasyonu gerçekleşir. Yumurta toplama günü düşünüldüğünde; önümüzdeki 6-10 gün içinde implantasyonun gerçekleşeceği söylenebilir. Diğer bir deyişle, işlem başarılı olursa embriyo en geç yumurta toplamadan sonraki 10. gün içinde endometriuma tutunmuş olacaktır.
Embriyo transferinden sonra kanama olabilir mi?
Embriyo transferini takiben vajinal kanama 2 ana nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir: Birinci neden embriyo transferi sırasında bir travma yani rahim ağzından geçen kateterin yol açtığı tahriş (özellikle komplike transferlerde). İkinci neden, tıbbi olarak yerleşme kanaması olarak bilinen döllenmiş yumurtanın tutunması sırasında kanamadır. Ancak her ikisi de geçicidir ve az miktarda ve sürüntü – lekelenme kanaması şeklindedir.
Dondurulmuş embriyoların transferi ile taze embriyoların transferi arasında gebelik oranlarında fark var mı?
Dondurulmuş embriyoların transferi ile taze embriyoların transferi arasında gebelik oranlarında fark yoktur. Hatta bazı durumlarda dondurma-çözdürme yoluyla embriyo transferinin gebelik başarı oranlarına olumlu etkileri olabilir.
Tüp bebek tedavisinin riskleri nelerdir?
Tüp bebek tedavisinin her aşamasında bazı küçük riskler ve yan etkiler vardır. Uygulanan ilaçların yan etkileri tolere edilebilir ve geçicidir. Yumurta toplama sonrası pelvik enfeksiyon çok nadir de olsa mümkündür. Bu sorun da antibiyotik tedavisi ile ortadan kaldırılabilir. Yumurtalık kanaması meydana gelebilir. Ancak, bu tür kanamalar az miktardadır. Çok nadir durumlarda, kanamanın yönetimi gerekli olabilir. Ancak, ciddi bir risk değildir.
Bilinen en kritik risk olan hiperstimülasyon (aşırı hormonlara abartılı yumurtalık tepkisi) sorunu, yeni tedavi protokolleri ve deneyimli hekimler sayesinde neredeyse hiç oluşmamaktadır.
Polikistik over sendromu (PCOS) nedir?
Polikistik Over Sendromu yaygın bir yumurtlama problemidir. PKOS’lu hastalar çeşitli şikayetlerle doktora başvurabilirler. En hafif formlarında ise hasta sadece adet görmeden veya kozmetik-metabolik problemler olmadan gebe kalamama şikayeti ile başvurabilir. Yelpazenin diğer ucunda ise aşırı kilolu, erkek tipinde aşırı kıllı ve bazen de yıllarca adet görmeyen kadınlar var. Tedavilerde en başarılı sonuçları sadece bahsi geçen sorunu yaşayan kadın hasta grubu vermektedir.
PKOS’lu hastalar için en önemli husus, insülin direnci, diyabet veya varsa diğer metabolik problemlerin tedaviden önce ortadan kaldırılmasının, başarı şansı ve kadın hastanın sağlığı ve hamileliği ile doğrudan bağlantılı olmasıdır. Ayrıca bu hastalar hiperstimülasyon riski açısından hekim tarafından çok dikkatli takip edilmelidir.
Erkek hastalarda morfolojik anormallikler olması durumunda tedavi nasıl planlanmalıdır?
Belirli sayıda ve motilitedeki spermlerin verimli bir şekilde kullanılabileceği yani seçilen hareketli spermlerin yumurta hücreleri ile aynı ortama yerleştirildiği ve doğal döllenme sürecinin kullanıldığı tüp bebek – Tüp Bebek konusunda yapılan çalışmalar, bir ilişki ortaya koymuştur. spermin döllenme başarısı ile sperm deformitelerinin şiddeti arasındaki ilişki. Sperm işleme (ICSI) yöntemini uygulayan embriyologlar özel yöntemler kullanarak en uygun form ve yapıya sahip spermleri seçtiklerinden morfolojik değerlendirme bazı özel durumlar dışında tüp bebek tedavisindeki gibi olumsuz bir etki yaratmayacaktır.
Spermdeki anormalliğin düşük döllenmeye neden olduğu Globozoospermi gibi özel şekil bozukluklarını elbette dışlamak gerekir.
Yumurta rezervlerimi kontrol etmek için ne zaman AMH (anti-müllerian hormon) testi yaptırmalıyım?
AMH (Anti-Müllerian Hormon) testi, yumurta rezervini kontrol etmek için yapılan bir kan testidir. Testin özel bir zaman aralığı veya oruç tutma gibi bir ön koşulu yoktur. Yine de test sonucu, yumurta rezervinin ABD kılavuzluğunda incelenmesinden sonra uzman bir doktor tarafından yorumlanmalıdır; bulgular tek başına yorumlanmamalıdır.
Başarısız bir IVF döngüsü ile tekrar deneme arasında ne kadar bekleme önerilir?
İlk tüp bebek denemesinden sonra BetaHCG sonucu negatif çıkarsa hastanın bir sonraki adeti beklenir. Bir sonraki adetten itibaren 1 aylık bir bekleme süresinden sonra bir sonraki adet tarihinde tedaviye tekrar başlanabilir. Ancak nihai karar doktor tarafından verilmelidir.
Tüp bebek tedavisinde ileri anne yaşında yumurta kalitesini artırmak için uygulanan bir yöntem var mı?
Yaşla birlikte yumurta rezervi ve dolayısıyla döllenme ve gebelik şansı azalır. Yumurta kalitesini artırmak için piyasada bulunan bazı vitamin-antioksidan müstahzarları olmasına rağmen, bunların etkinliğini kanıtlayacak net bir veri yoktur.
İlaçsız tüp bebek tedavisi mümkün mü?
Tüp bebek tedavisi, olgunlaşmış yumurtaların toplanmasını ve mikroenjeksiyon ile döllenmeyi içerir. İlaçsız tüp bebek tedavisinde yumurtalar tam olgunlaşmadan toplanır ve bu olgunlaşma işlemi laboratuvar ortamında gerçekleştirilir. Bu tedavinin amacı, yumurtaların olgunlaşması için kullanılan ilaçlardan etkilenebilecek hastaların bu ilaçları vermeden tedavilerine devam etmelerini sağlamaktır. Yumurtalar gelişimleri için izlenecek, istenilen boyuta ulaştıklarında toplanacak ve laboratuvar ortamında 24 saat olgunlaşmaları beklenecektir. Ardından hastanın partnerinden alınan spermler mikroenjeksiyon yöntemiyle yumurtalara enjekte edilecek; elde edilen embriyolar dondurulacak ve sonraki ay içinde transfer edilecektir.
Embriyo transfer tarihine göre gebelik haftası nasıl hesaplanır?
Son adet tarihi embriyo transferinden 14 gün önce kabul edilecektir. Veya ultrasonografi cihazındaki son adet alanına embriyo transfer tarihi yazılacaktır. Belirlenen tarihe 2 hafta eklenerek gebelik haftası hesaplanır.
Yumurta toplama ve embriyo transferinden sonra yüzmek ve banyo yapmak güvenli midir?
Hastaların genellikle sauna, Türk hamamı gibi aşırı sıcak ve nemli ortamlardan uzak durmaları, havuz veya denizde yüzmemeleri önerilir.
Tedavi sırasında ve sonrasında hayatımda bir değişiklik yapmam gerekiyor mu?
Hayır, normal iş ve sosyal hayata dönebilirsiniz. Varsa sigara ve alkol tüketimi kısıtlanmalıdır. Bunun dışında yumurta toplama işleminden sonra cinsel ilişkiden kaçınma ve ağır çabalar dışında kısıtlayıcı bir değişiklik önerilmemektedir. Ancak en önemlisi hastaların hekimin önerdiği ilaçları tam ve düzenli kullanmaları, hekime danışmadan ilaç veya dozajda herhangi bir değişiklik yapmaktan kaçınmaları gerekmektedir.
Kaç tur IVF güvenlidir?
Genellikle 5 başarısız tüp bebek denemesinden sonra gebelik oranlarının daha fazla artmayacağı düşünülmektedir. Ancak 11 yılda 15 başarısız tüp bebek girişiminden sonra bize başvuran bir çiftimiz var; 16. ve 17. denemelerini gerçekleştirdik. İkiz çocuğumuzun 17. denemesinde canlı doğumunu gerçekleştirdik. Ancak bu rakamlar kesinlikle oldukça istisnai. Genellikle yaklaşık 5 deneme sınırı önerilir.
Adet gecikmesi her zaman menopoz belirtisi midir? Bir kadın adet görmeden hamile kalabilir mi?
Menopoz bir evredir. Bazen ani zihinsel travmalar, aşırı stres, diyet, fiziksel egzersiz nedeniyle kadınlar adet görmeyebilir; bu tür olaylar menopoz anlamına gelmez. Genellikle düzensiz adet kanaması, sıcak basması ve 40 yaşından sonra artan stres gibi bulgular perimenopozun belirtileridir. Semptomlar artarak devam edecek. 6 aydır adet görmeme ve stres – terleme – sıcak basması – vajinal kuruluk gibi belirtiler de menopoz belirtileri olabilir. Ancak 6 aydan uzun süre adet görmeme durumunda FSH hormonuna bakılarak ve diğer belirtiler değerlendirilerek menopoz tanısı konur. Kaçırılan ve düzensiz dönemler her zaman menopoz belirtisi değildir. Kesin tanı için hastaların bir hekime başvurması, muayene ve ultrason bulgularının değerlendirilmesi gerekir. PCO (polikistik yumurtalıklar) olan veya yumurtlamayı düzenleyen hormon seviyeleri çok düşük olan kadınlarda adet düzensizlikleri veya adet görmeme olabilir. Hastalar kesin tanı için bir uzmana başvurmalıdır.
Kanser tedavisi doğurganlığı etkiler mi? Üreme sağlığımı nasıl koruyabilirim?
Kemoterapi ve radyoterapi, kadın üreme fonksiyonlarının kaybına neden olabilir. Bu tür tedavilerin üreme hücreleri ve yumurtalıklar üzerinde toksik etkisi olabileceğinden, kadın hastalar üreme potansiyellerini kaybedebilir. Kanser tedavisi her zaman hamileliği engellemez. Kanser tedavisi öncesi kadın hastanın yumurtaları toplanarak dondurulabilir. Aynı işlem erkek sperm hücreleri için de uygulanabilir. Özellikle genç bir erkek veya kadın hastaya kanser teşhisi konulduğunda, üreme hücrelerinin kemoterapi ve/veya radyoterapi öncesi toplanması ve hücrelerin korunması, çocuk sahibi olma planları için alınacak ilk önlem olacaktır.
Cerrahi müdahaleler doğurganlığı etkiler mi? Üreme sağlığımı nasıl koruyabilirim?
Yumurta/sperm hücrelerinin kanser gibi cerrahi müdahalelerden önce dondurularak saklanması, hastanın gelecekte çocuk sahibi olma şansını sürdürmesini sağlayacaktır. Rahminin ameliyatla alınması durumunda, kadın hasta kendi çocuğunu doğurmak için bir taşıyıcı anneye başvurabilir; ancak bu uygulama şu anda ülkemiz yasalarına göre yasaklanmıştır.
Henüz evlenme planım yok. Üreme sağlığımı nasıl koruyabilirim? Yumurtalarımı ve anne olma şansımı koruyabilir miyim?
Türkiye’de bekar kadınların yumurtalarını ART yönetmeliğine göre belirlenen kurallar çerçevesinde dondurarak saklamalarına yasal olarak izin verilmektedir. Bu amaçla hasta bir uzman tarafından muayene edilerek yumurta rezervi kontrol edilir ve AMH (Anti-mullerian hormon) testi yapılır; bu 2 verinin değerlendirilmesi yumurta kriyoprezervasyon işleminin yapılıp yapılamayacağına karar verilmesine yardımcı olacaktır. Yasal olarak düşük yumurtalık rezervi olan, ailesinde erken menopoz öyküsü olan ve çocuğu olmayan kadınların yumurtaları dondurulamaz.
Tüp bebek merkezine başvururken yanınızda ne getirmelisiniz?
İlk konsültasyon için bir tüp bebek merkezine gittiğinizde, önceki muayeneleriniz ve takipleriniz de dahil olmak üzere tüm tıbbi belgelerinizi yanınızda götürmeniz çok önemlidir, böylece hekim bu verileri değerlendirecek ve kalan testleri yaptırmanızı isteyecektir. gerekli. Rahim röntgeni, semen analizi ve varsa hormon test sonuçları mutlaka doktorunuz tarafından görülmeli ve değerlendirilmelidir.
Rahim polipi, septum, sineşi (yapışıklık) gibi rahatsızlıklar hamileliği engeller mi? Tüp bebek tedavisinde gebelik oranını düşürürler mi?
Rahimde gözlenen septum, polip veya yapışıklık gibi rahatsızlıklar bulundukları yere göre değerlendirilir. Her polip veya septum benzeri oluşum hamileliği engellemez. Rahimdeki oluşumların yeri ve büyüklüğüne göre doktorunuz gerekirse yapılacak histereskopi hakkında size detaylı bilgi verecektir.
Laparoskopi nedir? Ne zaman önerilir?
Laparoskopi, karın içindeki organları incelemek için yapılan endoskopik bir ameliyattır. Tüp hasarı ve sorunlarının teşhisinde altın standarttır. İşlem genellikle adetten sonraki bir hafta içinde genel anestezi altında yapılır. Fallop tüpünün sulu bir sıvı ile tıkanması anlamına gelen hidrosalpinks gibi tüplerde ciddi problemlerin olduğu durumlarda laparoskopi ameliyatı önerilir.
Yumurtalık kistleri, miyomlar veya dış gebelik gibi sorunları teşhis etmek için laparoskopi de yapılabilir.
Rahim İçi Tohumlama (IUI) Nedir? Başarı oranları nedir?
Rahim İçi İnseminasyon adı verilen prosedür, ilaçla (hap veya enjeksiyon) 1-2 folikül gelişiminin sağlandığı ve daha sonra erkek partnerin sperminin toplandığı, hazırlandığı ve foliküller açılmadan önce bir kateter ile uterusa beslendiği bir doğurganlık tedavisidir. Tohumlama ile gebelik şansı yaklaşık olarak cinsel ilişki ile aynıdır; başarı oranları %15-20 civarındadır.
Kimler IUI tedavisi görmelidir? IUI’yi kaç kez denemelisiniz?
Bir hastaya ancak kadın partnerin her iki tüpü de açıksa, rahmi normalse ve erkek partnerin sperm örneğinde yıkama sonrası toplam hareketli sperm sayısı 5 milyondan az değilse IUI uygulanabilir. Yani çok düşük sperm sayıları veya tıkalı tüpler ile tohumlama yapılamaz. IUI girişimlerinin sayısı çiftlerin bireysel özelliklerine (örn. yaş, ekonomik durum vb.) göre karar verilecektir. Ancak başarıyı değerlendirmek için 2 veya 3 deneme yeterli kabul edilebilir.
Dış gebelikten kurtulduktan sonra yeni bir girişime başlamak ne kadar sürer?
Dış gebelik oluşmuşsa dış gebeliğin ilk 2 ayda teşhis ve tedavi edildiği varsayılarak 3 adet döneminden sonra yeni bir girişime geçilebilir. Dış gebelik (laparoskopi) sonrası cerrahi bir operasyon planlanıyorsa 2 adet adet döneminden sonra yeni girişime geçilebilir.
Tüp bebek ilacının dozu nasıl belirlenir? Tedavi süresince hangi günler için izin almalıyım?
Mevcut IVF seçenekleri hasta dostudur. Tedaviler, uzun vadede kadının veya bebeğinin sağlığına zarar vermeden, kadının kendi başına verebileceği düşük dozlu ilaçları içerir.
Kadın hastaların tedavi süresince çok fazla tatil gününe ihtiyacı olmayacaktır. Tedavi süresince sadece yumurta toplama ve embriyo transferi günlerinde (toplam 2 gün) izin alabilirler. Düzenli ilaç kullanımından başka bir kural olmadığı için transferden sonra daha fazla izine ihtiyaçları olmayacak. Ancak kadın hastalar bazen psikolojik olarak özellikle embriyo transferinden sonra yatak istirahati olursa gebelik şansının daha yüksek olabileceğine inanma eğiliminde olabilirler. Böyle bir durumda hastanın rahatlığı ve psikolojik durumu dikkate alınarak isteğine saygı gösterilmelidir.
Açıklanamayan kısırlıkta tüp bebek tedavisinin başarı oranı nedir?
Tüp bebek tedavisinde erkek ve kadın partnerler birlikte değerlendirilir. Tüp bebek merkezine başvuran çiftlerin yaklaşık %20’sine “açıklanamayan kısırlık” adı verilen herhangi bir sorun teşhisi konulamamaktadır. Açıklanamayan kısırlık tedavisi sırasında, daha sonra laboratuvar aşamasında yumurta ve sperm hücreleri üzerinde yapılan çalışmalarda tetkik ve testlerde saptanamayan sorun ortaya çıkabilir; ya da bazen laboratuvar aşamasında belirgin bir sorun olmamasına rağmen gebelik elde edilememektedir. Kadın partnerin yaşı ve yumurtalık rezervinin gebelik şansı üzerinde kesinlikle önemli bir etkisi olacaktır.
